کشکانِ عطشان

بحث آب، چالشی استراتژیک و حیاتی برای آینده کشور بوده و بحران آن یکی از ابرچالش‌های موجود محسوب می‌شود. تغییرات اقلیمی سال‌های اخیر باعث بروز تغییرات عمده‌ای در نحوه بارش‌ها و میزان آن شده، به‌گونه‌ای که سبب خشکسالی‌های چندین ساله اخیر شده و این خشکسالی‌ها بر رودخانه‌های کشور و لرستان نیز تاثیرات بسیار زیادی گذاشته و این در حالیست که اهمیت رودها در تأمین آب و حفظ اکوسیستم‌های طبیعی بسیار بالا بوده و نه‌تنها منابع حیاتی برای کشاورزی و شرب هستند، بلکه نقش مهمی در مدیریت سیلاب‌ها و حفظ محیط‌زیست ایفا می‌کنند.

شبکه رودخانه‌ای لرستان را بیش از ۱۳۰ رودخانه دائمی و فصلی به طول حدود ۸۸۷۷ کیلومتر، چهار رودخانه اصلی سیمره، کشکان، سزار و بختیاری به طول حدود ۱۴۵۴ کیلومتر و مابقی شامل سرشاخه‌های دائمی و فصلی مهم آنها به طول حدود ۷۴۲۳ کیلومتر در دو حوضه کارون (دز) و کرخه تشکیل داده و خشکسالی این شبکه رودخانه‌ای را که یکی از غنی‌ترین شبکه آب‌های روان کشور محسوب شده و با احتساب آب‌های ورودی از استان‌های مجاور پس از کسر مصارف میلیاردها مترمکعب آب به دریاچه پشت سدهای دز و کرخه تخلیه می‌کند تحت تاثیر قرار داده است. 

کشکان یکی از مهم‌ترین و پرآب‌ترین رودخانه‌های لرستان نقش حیاتی در اکوسیستم و منابع آبی منطقه دارد و سرچشمه اصلی رود کرخه محسوب شده و یک زمانی از آن به عنوان سیل‌خیزترین رودخانه یاد می‌شد و سال‌ها بود که برای مردم استان فقط یک جریان آب نبود؛ بلکه رگ حیاتی زندگی آن‌ها بود. رودخانه‌ای که روستاها کنار آن جان می‌گرفتند، کشاورزی و دامداری با آن رونق می‌گرفت و شهرها با صدای آن آرامش می‌یافتند؛ اما حالا کشکان، همان رودخانه‌ی همیشه پرخروش و امیدبخش، روزهای سختی را می‌گذراند؛ روزهایی که بسیاری از مردم منطقه با دیدن بستر خشک و ترک‌خورده‌اش، احساس نا امیدی می کنند.

پایین بودن دبی این رودخانه در این فصل سال کشاورزان شهرستان‌های پلدختر و معمولان را نگران کرده چرا که فصل زراعی جدید شروع شده و هنوز کشت غلات خود را انجام نداده‌اند و کشت‌های دیگر مانند صیفی‌جات هم بصورت محدود وجود دارند.

آب کشکان کفاف کشاورزی را نمی‌دهد

محمد پیری از کشاورزان منطقه در حالی که می‌گفت همه مردم دست به دعا برای بارش باران و رحمت الهی شده‌اند به ایسنا گفت: معیشت من روستایی همین کشاورزی است و شغل دیگری ندارم. هر سال این موقع شروع به کشت می‌کردیم ولی الان نه بارانی هست و نه کشکان آبی دارد تا محصول دیگری بکاریم.

وی ادامه داد: آب این رودخانه در حال حاضر کفاف کشاورزی منطقه معمولان و پلدختر را نمی‌دهد و این موضوع ما را نگران کرده است و باید چاره اساسی برای معیشت مردم اندیشیده شود.

پیری تصریح کرد: اگر کشکان در این زمان مهم خشک شود کشاورزی منطقه نابود می‌شود و آن وقت چه کسی پاسخگوی کشاورزان خواهد بود؟

علی رفیعی دیگر کشاورز لرستانی ساکن پلدختر می‌گوید: تابستان هم مشکل کم‌آبی شدید کشکان را داشتیم و این در حالی بود که کشاورزان بالادست ما کشت‌های فراوان برنج انجام داده بودند و ما اینجا در مضیقه بودیم.

او افزود: اگر کشکان آب ندارد چرا مسئولان استان اجازه کشت برنج می‌دهند، چرا آنها می‌توانند کشاورزی کرده و اقتصاد خانواده خود را تامین کنند و ما در پلدختر و معمولان که قطب تولید انجیر و صیفی‌جات هستیم در تامین مایحتاج خود بمانیم به واسطه اینکه می‌گویند کشکان آب ندارد.

رفیعی تصریح کرد: الان که کشت برنج تمام شده دیگر آب آنچنانی در کشکان نیست که ما بتوانیم کشت زیادی انجام دهیم و باز هم محدودیت داریم، امیدواریم مسئولان برای این موضوع فکری کنند و با بسته‌های حمایتی بهره‌برداران منطقه را یاری رسانند.

در حالی کاهش بارش نسبت به دهه‌های گذشته را شاهد هستیم که افزایش نیاز آبی بخش کشاورزی بیش از پیش شده و به گفته کارشناسان حدود ۹۰ درصد مصرف آب کشور در این بخش است.

پیمان رجبی استادیار دانشگاه پیام نور در این رابطه به ایسنا گفت: حدود ۹۰ درصد مصرف آب کشور در بخش کشاورزی بوده و بهبود بهره‌وری آب در این حوزه، کلید کاهش فشار است.

افزایش دوره‌های خشکی و افزایش تبخیر

وی با بیان اینکه بازیابی سریع دشت‌های بحرانی و رودخانه‌ها بدون تغییرات ساختاری در مدیریت آب عملاً ممکن نیست، تصریح کرد: ایران در وضعیت تنش آبی بسیار شدید قرار دارد؛ ترکیبی از کاهش بارش نسبت به دهه‌های گذشته، افزایش نیاز آبی بخش کشاورزی و برداشت بیش از حد منابع زیرزمینی باعث شده تقریباً بخش‌های وسیعی از کشور در وضعیت کسری آب قرار گیرند؛ بسیاری از حوضه‌ها کسری‌(deficit) جدی ذخیرهٔ آب زیرزمینی دارند که تاب‌آوری آبی کشور را تضعیف کرده است. 

رجبی با بیان اینکه بر اساس برآوردهای علمی منتشرشده، روند سالانه کاهش ذخیره آب زیرزمینی در مقیاس ملی بسیار بزرگ است، اضافه کرد: یک مطالعه مبتنی بر داده چاه‌ها نشان‌دهنده روند منفی حدود ۲۰.۰۸ میلیارد تن در سال برای کل ایران طی دوره‌های مورد بررسی بوده، که معادل چند ده کیلومتر مکعبِ آب در سال بوده  و در برخی زیرحوضه‌ها (مثلاً فلات مرکزی) این میزان بسیار بالاتر بوده و این کاهش عمدتاً پس از خشکسالی‌های بزرگ (مثلاً از ۲۰۰۷ به بعد) تشدید شده است.

استادیار رشته زمین شناسی دانشگاه پیام نور تصریح کرد: بخش کشاورزی سهم بسیار بزرگی از مصرف آب ملی را دارد؛ تخمین‌ها نشان می‌دهد بین ۸۷ تا ۹۰ درصد از مصرف آب کشور مربوط به کشاورزی بوده و بخش قابل‌توجهی از این مصرف، به دلیل روش‌های آبیاری سنتی و راندمان پایین، هدر می‌رود. این موضوع فشار روی منابع زیرزمینی را بالا برده است.

وی افزود: تغییر اقلیم باعث کاهش میانگین و تغییر الگوی بارش در فصول نامتعادل‌تر، افزایش دوره‌های خشکی و افزایش تبخیر شده است، مدل‌های اقلیمی (CMIP۶ و تحلیل‌های منطقه‌ای) نشان می‌دهند احتمال افزایش دفعات و شدت خشکسالی در آینده وجود دارد که فشار بر منابع سطحی و زیرسطحی را تشدید خواهد کرد. بنابراین حتی اگر برداشت‌ها کاهش یابند، کاهش ورودی آب طبیعی احتمالاً تاب‌آوری را پایین می‌آورد مگر سازگاری‌های جدی انجام شود.

این استادیار دانشگاه پیام نور بیان کرد: کاهش آب قابل دسترس برای کشاورزی می‌تواند تولید محصولات را کاهش دهد، هزینه آب و غذا را بالا ببرد، و مهاجرت روستا به شهر یا بین‌منطقه‌ای را تشدید کند. در مناطقی که کشاورزی محور اقتصاد محلی است، از دست رفتن آب زیرزمینی معیشت جوامع را تهدید می‌کند و احتمالا مناقشات محلی بر سر آب افزایش خواهد یافت.

رجبی در پاسخ به این پرسش که چه اقداماتی برای مدیریت و کاهش بحران آب پیشنهاد می‌شود؟ گفت: کاهش برداشت از آب زیرزمینی با تعیین کُوتا و اجرای دقیق در دشت‌های بحرانی همراه با بسته‌های جبرانی برای کشاورزان و افزایش کارایی مصرف آب در کشاورزی انتقال به آبیاری تحت فشار و سیستم‌های مدیریت دقیق، کاهش محصولاتی با نیاز آبی نامتناسب در مناطق خشک می‌تواند در مدیریت بحران آب موثر باشد.

وی افزود: همچنین بازچرخانی و استفاده مجدد از آب شهری و صنعتی برای اهداف غیرشرب (آبیاری فضای سبز، صنعت). پایش و مدیریت مبتنی بر داده، توسعه شبکهٔ مانیتورینگ سطحی و زیرسطحی (چاه‌ها، سنجش از دور) و ایجاد آمار ملی قابل‌اعتماد و به‌روز و تغییر سیاست‌های منطقه‌ای و هماهنگی بین‌بخشی (کشاورزی، انرژی، شهرسازی) به‌خصوص در مناطقی که فرونشست و بحران آب هم‌زمان‌اند از جمله راهکارهای مدیریت بحران آب است.

رودخانه کشکان نقش بسیار مهمی در توسعه منطقه‌ای داشته و مهمتر از این تنها منبع آبی مهم برای کشاورزی و تأمین آب شرب است.

بابک امرایی فرماندار معمولان در خصوص وضعیت فعلی این رودخانه استراتژیک به ایسنا گفت: دبی رودخانه کشکان نسبت به سال‌های اخیر بسیار پایین بوده و درختان زیادی خشک خواهند شد که با احداث سد، می‌توان از بسیاری از مشکلات باغداران معمولان جلوگیری کرد.

وی بیان کرد: سال گذشته دبی رودخانه کشکان به حدی پایین بود که باغات معمولان آسیب جدی دیده و اگر این روند ادامه داشته باشد، و با توجه به اینکه شغل اکثر مردم مردم معمولان کشاورزی بوده آسیب جدی‌تر و باغات زودتر خشک می‌شوند.

با ادامه روند فعلی رودخانه کشکان زودتر خشک می‌شود

امرایی با بیان اینکه ۳ رودخانه چولهول، مادیان رود و کشکان در معمولان جریان دارند، اضافه کرد: با توجه به اینکه فاصله رودخانه چولهول تا افرینه حدود ۵۰ کیلومتر و عمده باغات شهرستان در این مسیر قرار دارد، اگر دبی رودخانه به همین شکل ادامه داشته و نبود بارندگی و کشت محصولات آبدوست از جمله برنج، چغندر و …در بالادست که باعث می‌شود آب به پایین‌دست نرسد، باغات منطقه بصورت کامل خشک خواهد شد.

فرماندار معمولان تصریح کرد: در منطقه زیودار مادیان رود قرار دارد و در این حوزه ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ هکتار باغ وجود دارد که برخی از درختان توسط باغداران قطع شده و اگر این روند ادامه داشته باشد، شاهد قطع درختان بیشتری تا حدود ۲۰۰ هکتار خواهیم بود. 

امرایی عنوان کرد: در مسیر رودخانه کشکان نیز کشاورزان مشغول زراعت حبوبات هستند و درختان کمتری دارد و عمده درختان و باغات شهرستان در منطقه چولهول و زیودار واقع شده که امکان بهره‌برداری باغات چولهول از رودخانه کشکان بسیار کم است و برای باغات زیودار نیز یک پمپاژ قرار داده شده و بین ۵۰ تا ۱۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی این منطقه از رودخانه کشکان استفاده می‌کنند.

فرماندار معمولان با بیان اینکه با ادامه روند فعلی قطعا رودخانه کشکان زودتر از سال‌های اخیر خشک شده و کشاورزی شهرستان دچار آسیب جدی می‌شود، اضافه کرد: بارندگی پاییزی شهرستان صفر بوده و با توجه به اینکه سد یا آب‌بندی هم وجود ندارد امیدواریم وضعیت بارندگی بهتر شود.

امرایی با بیان اینکه دبی رودخانه کشکان در سالجاری نسبت به سال‌های اخیر قابل مقایسه نیست و امسال بسیار پایین است، یادآوری کرد: اگر در بالادست رودخانه چولهول سد احداث می‌شد به این اندازه آسیب نمی‌دیدیم؛ همچنین اگر حق‌آبه معمولان و پلدختر از سد معشوره اختصاص یابد، بسیاری از مشکلات این دو شهرستان برطرف می‌شود.

اهمیت رودخانه کشکان درحدی بالا بوده که نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس شورای اسلامی از آن به عنوان رگ حیات شهرستانهای لرستان یاد می‌کند.

سیدحمیدرضا کاظمی نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس شورای اسلامی و رئیس مجمع نمایندگان لرستان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: رودخانه کشکان، سرشاخه‌های مختلفی دارد که دو سرشاخه آن از طرف شهرستان‌هاق نورآباد و خرم‌آباد وارد رودخانه می‌شود و در داخل منطقه هم رودخانه چولهول و مادیان رود از سرشاخه‌های این رودخانه هستند.

رودخانه کشکان رگ حیات پلدختر و معمولان است

وی با بیان اینکه کشکان‌، رگ حیات شهرستان‌های پلدختر و معمولان و همچنین نورآباد، چگنی و خرم‌آباد بوده و نیازمند اقدامات جدی برای حفظ آن هستیم، اضافه کرد: مردم ساکن در مسیر سرشاخه‌های رودخانه کشکان، در محدوده این رودخانه با باغداری و کشاورزی زندگی خود را اداره کرده و منبع درآمدشان بوده و تاثیرپذیر از این رودخانه است.

کاظمی با بیان اینکه متاسفانه به دلایل مختلف از جمله خشکسالی و بی توجهی مسئولین وزارت نیرو، آب منطقه‌ای و جهاد کشاورزی استان کشکان با خشکی مواجه شده است، تصریح کرد: جهاد کشاورزی باید الگوی کشت برای ساکنین حاشیه رودخانه کشکان و خصوصا در بالادست تعریف کند که با کشت محصولات آبدوست از جمله برنج، هندوانه، چغندر و… جلوی سرشاخه‌ها را گرفته و رودخانه کشکان خشک می‌شود. همچنین آب منطقه‌ای نیز به دلیل ضعف در مدیریت رودخانه‌ها و کشت برنج و… باعث خشک شدن رگ حیات منطقه شد.

وی با بیان اینکه شغل اصلی مردم پلدختر و معمولان کشاورزی و دامپروری بوده و شغل و زندگی آن‌ها به رودخانه کشکان بستگی دارد، افزود: انتظار می‌رود دستگاه‌های مربوطه از این خشکسالی درس بگیرند، جهاد کشاورزی و آب منطقه‌ای استان، برای سال‌های آینده الگوی کشت مناسب و برنامه‌ریزی درستی برای بستر رودخانه داشته باشند تا مانند سال‌های گذشته رودخانه کشکان خشک نشود.

نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس اضافه کرد: باید برای مردم فرهنگ‌سازی شود و اگر مسئولین مربوطه اطلاع‌رسانی درستی انجام دهند، حتی با نبود الگوی کشت، رعایت کرده و اقتصاد خود را تامین و از کشت محصولات آبدوست جلوگیری خواهند کرد؛ نقش رسانه‌ها در این خصوص بسیار مهم است و باید هشدارهایی را به دستگاه‌های مربوطه در این مورد بدهند.

وی اضافه کرد: حدود ۳ هزار هکتار باغ انجیر در پلدختر و معمولان وجود دارد و این باغات پس از ۴ یا ۵ سال محصول می‌دهد که اگر آب به آن‌ها نرسد خشک شود زحمات چند ده ساله باغدار به هدر خواهد رفت. با ایجاد الگوی کشت مناسب، کشاورزان بالادست، درآمد خواهند داشت و همچنین آب به باغات پایین دست خواهد رسید.

کاظمی گفت: با توجه به آغاز سال زراعی،  دو دستگاه متولی یعنی جهاد کشاورزی و آب منطقه‌ای استان، مدیریت رودخانه و الگوی کشت را انجام دهند.

در کنار عدم تعریف الگوی کشت برای کشاورزان حاشیه این رودخانه لرستان، خشکسالی و تنش آبی‌ حاکم در استان تاثیر زیادی بر کاهش دبی کشکان نیز داشته که مدیرکل هواشناسی نیز بر این موضوع صحه گذاشته و می‌گوید: خشکسالی و تنش آبی‌ که بر لرستان حاکم بوده تنها مربوط امسال نیست.

بهروز مرادپور بیان کرد: خشکسالی و تنش آبی‌ که بر لرستان حاکم بوده تنها مربوط امسال نبوده و از ۵ تا ۳۰ سال پیش با شدت و ضعف در منطقه حاکم بوده است.

پاییز خشک و کم بارش برای اکثر نقاط لرستان

وی با بیان اینکه خشکسالی و تنش آبی در سال زراعی اخیر به اوج خود رسید، افزود: در کنار کمبود بارش‌های مایع، بارش‌های جامد نیز به طور چشمگیری کاهش یافته است.

مرادپور تصریح کرد: پاییز امسال نیز تاکنون خشک و کم بارش برای اکثر نقاط استان بوده و از ابتدای مهرماه‌ تاکنون، هیچگونه بارشی در سطح استان رخ نداده است.

مدیرکل هواشناسی لرستان اضافه کرد: طبق نقشه‌های بلندمدت، شرایط کم بارشی تا نیمه اول آذر ادامه داشته که البته امکان تغییر الگوها وجود دارد.

در جریان سیل سال ۱۳۹۸، دبی این رودخانه به بیش از ۶۰۰۰ متر مکعب در ثانیه رسید که نشان‌دهنده قدرت و خطر بالقوه آن در شرایط بارندگی شدید بود و الان مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان از فاقد جریان بودن آب کشکان در مرداد و شهریور خبر می‌دهد.

داریوش حسن‌نژاد به ایسنا گفت: کشکان به طول حدود ۳۰۰ کیلومتر با سرشاخه‌هایی از شهرستان‌های خرم‌آباد و الشتر با نام‌های رودخانه‌های خرم‌آباد، کاکارضا، کهمان، زز، هنام، سراب صیدعلی، کاکاشرف، کرگانه سرچشمه می‌گیرد.

وی بیان کرد: دبی فعلی تا ۲۱ آبان ماه ۱۴۰۴ رودخانه کشکان در محل پلدختر حدود ۶ مترمکعب برثانیه که نسبت به سال گذشته(۱۸ مترمکعب برثانیه) حدود ۶۶ درصد و نسبت به بلندمدت (۲۸مترمکعب برثانیه) حدود ۷۹ درصد کاهش داشته است.

حسن‌نژاد ادامه داد: کمترین دبی کشکان در مرداد و شهریور سالجاری بوده است (فاقد جریان) و بیشترین دبی مربوط به فروردین ماه سال ۱۳۹۸ حدود ۶۸۰۰ مترمکعب برثانیه (سیل پلدختر) بوده است.

وی تصریح کرد: بیش از ۲۰ هزار هکتار (آماربرداری دور سوم) اراضی به وسیله موتورپمپ‌های سیار و ثابت در طول کل رودخانه آبیاری می‌شوند و در نتیجه کشکان تاثیر بسیار مثبتی برروی اقتصاد و آبی کردن کشتزارها خواهد داشت.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان گفت: خشک شدن یا کاهش خیلی شدید دبی این رودخانه موجب می‌شود تا کشاورزان نتوانند اراضی خود را به صورت آبی کشت کنند و از بین رفتن کشت با نیاز آبی موجب وارد شدن خسارت زیادی به کشاورزان شده و کاهش معیشت و امنیت غذایی را به دنبال خواهد داشت.

حسن‌نژاد افزود: امسال کشور با یک خشکسالی بی‌سابقه مواجه شده و استان لرستان هم یکی از استان‌های تحت تاثیر خشکسالی است.

وی افزود: میزان بارش‌های سال گذشته کاهش محسوسی داشته و در نتیجه علاوه بر اینکه کاهش بارندگی داشتیم پراکنش نامناسب و نوع بارش‌ها که معمولا برفی بود به بارندگی تغییر یافت و ورودی‌های سدها و خروجی چشمه‌ها کاهش زیادی داشته که تاثیر زیادی روی دبی رودخانه‌ها دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان خاطرنشان کرد: اکثر رودخانه‌های استان در سال‌ جاری تحت تاثیر این خشکسالی قرار گرفته‌اند.

رودخانه کشکان علاوه بر کشاورزی منطقه نقش مهمی در تغذیه تالاب‌ها و رودهای پایین‌دست دارد که دبی کم آن خسارات جبران‌ناپذیر زیست محیطی نیز به همراه دارد.

کامران فرمانپور مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان در این رابطه به ایسنا گفت: در فصل کشاورزی به دلیل برداشت‌های بی‌رویه مردم از آب رودخانه کشکان، حق آبه محیط زیست رعایت نشد و رودخانه خشک و ذخایر ژنتیکی آسیب دید و گونه‌های آبزی از بین رفتند.

وی ادامه داد: منابع تغذیه‌ای تالاب‌های ۱۱ گانه پلدختر و تالاب بیشه‌دالان بروجرد از آب‌های زیرزمینی است.

خشک شدن کشکان آسیب جدی به محیط زیست می‌زند 

فرمانپور گفت: خشک شدن رودخانه‌ها آسیب جدی به محیط زیست زده و گونه‌های آبزی در معرض خطر خواهند بود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با اشاره به اینکه برداشت‌های بی‌رویه و عدم مدیریت منابع آبی و عدم نظارت دستگاه‌های نظارتی و متولی، باعث ایجاد خسارات زیادی به محیط زیست شد، تصریح کرد: اگر بارندگی نداشته باشیم و مدیریت منابع آب صورت نگیرد، منابع زیرزمینی آب کاهش یافته و تالاب‌های ۱۱ گانه پلدختر که از منابع زیرزمینی تغذیه می‌کند، خشک خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: امیدواریم اثرات تغییرات اقلیمی کاهش یافته اما با توجه به هشدارها و الگوهای هواشناسی باید از الان برنامه‌ریزی مناسبی برای منابع آبی داشته باشیم.

در کنار مباحث زیست محیطی، کشاورزی، آب شرب، این رودخانه با مناظر طبیعی زیبا، پتانسیل بالایی برای گردشگری رودخانه‌ای دارد و می‌تواند به عنوان جاذبه‌ای برای فعالیت‌های تفریحی و طبیعت‌گردی مورد استفاده قرار گیرد که خشکسالی این مهم را نیز تحت شعاع قرار داده و حتی خطر بزرگی نیز برای آثار تاریخی محسوب می‌شود.

در این رابطه عطا حسن‌پور مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان به ایسنا گفت: رودخانه کشکان از ابتدا تا انتها دارای جاذبه‌های طبیعی از جمله چشمه لی‌لی، چغلوندی، دواب‌، تنگ گاوشمار و چگنی است.

خشک شدن رودخانه کشکان، آسیب جدی‌ به پل‌های تاریخی خواهد زد

وی ادامه داد: چون این رودخانه شریان اصلی حیات بوده، تپه‌ها، محوطه‌ها و قلعه‌های تاریخی در اطراف کشکان واقع شده که مهم‌ترین اثر، پل تاریخی کشکان است.

حسن‌نژاد با بیان اینکه ملات پل‌های تاریخی مانند کشکان، پل‌دختر، کلهر و گاومیشان از ساروج ساخته شده است، افزود: ساروج ماده‌ای آبدوست بوده که اگر آب به آن نرسد، چسبندگی خود را از دست داده و پودر می‌شود؛ بنابراین نبودن آب در رودخانه کشکان، آسیب بزرگی به این پل‌ها خصوصا پل کشکان خواهد زد.

مدیرکل میراث فرهنگی لرستان بیان کرد: اگر خشکسالی ادامه داشته باشد، در آینده احتمال ریزش پایه‌ پل‌های رودخانه کشکان وجود دارد. همچنین روستاهایی گردشگرپذیر در حاشیه این رودخانه وجود دارند که خشک شدن این رودخانه آسیب زیادی به گردشگری این منطقه میزند.

کاهش شدید دبی رودخانه‌ کشکان و خشک شدن بخشی از آن می‌تواند تأمین آب شرب، کشاورزی، صنعت و گردشگری را تهدید کند و خطر خشکسالی گسترده را افزایش دهد بنابراین برای مدیریت بهینه منابع آبی و جلوگیری از چالش‌های احتمالی در آینده، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق در زمینهٔ حفاظت از رودها و اکوسیستم‌های آبی داریم تا از این منابع ارزشمند به خوبی بهره‌برداری کرده و سلامت محیط‌زیست را حفظ کنیم. 

انتهای پیام